Dit is het vierde jaar dat we weer veel aandacht besteden aan het Imagine Fantastische Film Festival en heel toevallig ook het vierde jaar van Chris Oosterom en het vierde jaar dat het plaats vindt in EYE Amsterdam. Voor het festival wilde ik graag weer een interview met Chris over het thema, veranderingen zoals de website en een ander bijzonder nieuwtje.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen Chris kan je wat vertellen over het thema dit jaar?
Building Dreams and Nightmares is heel kort gezegd de manier waarop filmmakers architectuur en vormgeving gebruiken om hun eigen wereld te creëren. Daarin onderscheidt de fantastische film zich natuurlijk van de realistische films. Een realistische filmmaker zoekt een huis wat een zo groot mogelijke herkenbaarheid oproept zoals Ken Logeon’s arbeidershuis, wat meteen in één shot laat zien van oké we zitten in een arbeidershuis. Bij de fantastische film werkt dat precies andersom, daar wordt architectuur en vormgeving gebruikt niet om iets herkenbaars te maken, maar om een hele nieuwe wereld aan te bieden. En er zijn regisseurs die daar op verschillende manieren mee spelen. Je hebt bijvoorbeeld het hutje in de bossen waar een groep jongelui naar toe gaan en als kijker weet je meteen dat is slecht nieuws. Maar je hebt ook veel verfijnder gebruik zoals Terry Gilliam dat deed en een Wes Anderson. Jeunet en Caro met Delicatessen destijds zijn daar ook voorbeelden van. Dat zijn regisseurs die heel bewust subtiel gebruik maken van architectuur en vormgeving.
Je gaf het al als voorbeeld en het valt ook op de site te lezen als introductie van het thema dat er genoeg klassiekers zijn waar dit thema sterk bij terugkomt. In het programma zit nu ook weer Cinema Egzotic, welke afgelopen jaar fantastisch uitpakte met Terminator 2: Judgement Day en Aliens die aansloten op het robot thema. Dit jaar is er gekozen voor Gattaca en Escape from New York, hoezo voor deze films?
Een ding wat ik nog niet heb genoemd van het building Dreams and Nightmares thema, het draait niet alleen om de vormgeving, maar ook om despotische fantasieën van toekomstige steden. Metropolis Blade Runner en Twelve Monkey’s zijn hier allemaal goede voorbeelden van, met Gattaca en Escape from New York hebben we op dat terrein hele interessante films voor een Double Bill. Bij Gattaca draait veel om de vormgeving en production design, welke toevallig van de Nederlandse Jon Wolfs is, waarbij vormgeving wel belangrijk is, maar het is ook een despotische fantasie over hoe onze samenleving er in de toekomst uit zal zien en dan gefocust op heel High tech. Escape from New York daarentegen is een hele low tech fantasie, het gaat alleen maar over verpaupering en verloedering en de film is natuurlijk gemaakt in 1981 toen New York een enorm verloederde stad was op de rand van faillissement. In 1986 is pas de grote clean up daar gekomen en is New York geworden tot wat het nu is, grotendeels in bezit van bedrijven en heel High Tech. Veel high tech fantasieën zijn ondertussen uitgekomen, maar heel veel ook niet zoals de werkelijkheid van Blade Runner. Het leuke is wel dat dat soort dingen altijd nog werkelijkheid kunnen worden. In Escape from New York zie je het omgekeerde, waarbij de realiteit een stuk meer high tech is dan het toekomstbeeld destijds geschetst. Het is nu grotendeels in het bezit van bedrijven en heel toeristisch ingesteld en heeft heel veel authenticiteit verloren.
Welke films spreken voor jouw het meest tot de verbeelding binnen het aangeboden programma?
Project M, het is een heel divers programma. Er zit een echte puristische science fiction film in over een reis naar de maan vanuit Europa, terwijl op Aarde een kernoorlog uitbreekt. Dat heeft een heel futuristisch beeld over Montréal en over steden op aarde en het leven op de maan en Mars waar water is. Synchronisity is een feestje voor de liefhebber van de Blade Runner esthtiek uit de jaren 80. De film is ook helemaal retro gemaakt met een hele mooie retro jaren 80 stijl en het is echt, zonder dat het jatwerk is, een mooie hommage aan die tijd. Het is een mind fuck met een paralellen werelden. Onze openingsfilm Midnight Special is een heel mooi voorbeeld, hoewel je lang moet wachten om te zien waarom deze in het themaprogramma past en eigenlijk moet ik daar verder niet al te veel over vertellen.
Dat hoeft ook niet, want ik wil deze ook gewoon nog heel graag zien.
Het is sowieso goed om er dan zo min mogelijk over te weten. Je komt met deze thematiek natuurlijk ook heel gauw in de sciense fiction terecht waar we dan ook meer films van hebben. Zo is er Ghost in the Shell: the new movie en ik geef eerlijk toe het is niet de klassieker die de status van het origineel tegenwoordig heeft. Zo goed is ie niet, maar het is wel een hele interessante film die laat zien dat de ideeën van de franchise nog lang niet op zijn. We hebben een andere science ficion, Embers, waar in de toekomstige wereld iedereen zijn geheugen kwijt is en dat is ook de esthetiek daarvan. De architectuur speelt ook een belangrijke rol in het feit dat mensen niet meer weten waar zij zijn. Natuurlijk zijn er ook nog de Cinema Egzotic films. Ik ben dan zeker nog een paar titels vergeten, maar dit is zo maar een greep uit het aanbod.
Vorig jaar hadden jullie een special over de maker van Alien (H. R. Giger) en nu is daar een hele documentaire welke aandacht geeft aan Creature designers.
Ja dat klopt, vorig jaar was dat een special en Creature designer is een van de twee documentaires welke dit jaar gedraaid wordt naast De Palma. En De Palma is eigenlijk 1 uur en drie kwartier van Brian de Palma, die in zijn stoel vertelt over zijn carrière. Maar ja, die carrière is gewoon zo geweldig en er zit zoveel materiaal in. Vooral ouder testmateriaal, wat nog nooit eerder te zien is geweest en het zit ook bomvol anekdotes. Dit is wel echt een mooie gelegenheid om iets van al zijn klassiekers weer eens te zien. Zo is hij ook echt een goede verteller en het leuke als je hem al die tijd aan het woord gezien hebt wil je een aantal van zijn films ook gelijk weer zien.
Creature designers is een hele liefdevolle film over monstermakers door de jaren heen. Het begint bij het alleroudste handwerk uit de tijd van montier tot het huidige CGI. En hoewel er ook veel CGI inzit zit de liefde en de voorkeur bij de makers overduidelijk bij het oude handwerk. Er zitten ook fantastische scenes in met de echte top van de creature designers. Het is voor de liefhebber top om de makers zo weer terug te zien, ook omdat alle mooie monsters erin zitten. Wanneer je niet zo thuis bent in de fantastische film is het ook allemaal onderhoudend. Het is bijna compleet, maar niet specialistisch waardoor het voor fans en niet fans een hele leuke film is.
Het past wat dat betreft heel goed in het thema building Dreams and creating Nightmares, niet zozeer qua architectuur, maar wel met het bouwen van dromen of nachtmerries
Creature designer is dan ook in het programma opgenomen.
Wat zijn films waar je zelf nog naar uitkijkt, die je misschien nog niet gezien hebt?
Ik heb alles gezien
Alles?
Ja, met 50 films kan dat ook wel hoor. En het zou ook niet zo goed zijn als ik niet alles gezien had. Het wordt mij natuurlijk wel vaker gevraagd wat mijn favorieten zijn en tips. En het is enerzijds heel moeilijk, want het is net alsof je 50 kinderen hebt en je moet zeggen welke je het leukst vind.
Inderdaad een beetje favorieten voortrekken.
Er zijn een paar titels waarvan ik weet dat die het goed gaan doen, zoals de Boy and the Beast, The Witch en Midnight Special, waarvan veel van jullie lezers weten dat die eraan komen en dus sowieso naar toe gaan. Verder is February, de debuutfilm van Osgood Perkins (de zoon van Anthony Perkins) een hele bijzondere film over twee, nee, eigenlijk 3 jonge vrouwen. En je moet heel goed kijken om te zien wat er gebeurd, als je even niet oplet mis je de belangrijkste clous in de film. De maker houdt heel lang de kaarten tegen de borst en helemaal op het laatste stuk krijg je pas door hoe het hele verhaal in elkaar steekt. Het ziet er ook nog bloedmooi uit met de muziek van zijn broer Elvis Perkins. Kortom, echt een film om naar uit te kijken. Project M, welke ik al noemde in het thema programma, is een film welke een beetje is vergeten is ook en niet heel nieuw meer is, maar ook door maar weinig collega festivals is vertoond. Ik vind het hele mooie serieuze science fiction. Vorig jaar hadden we Europa Report, die toen ook in de smaak viel bij het publiek met een hoge waardering en ik denk dat de mensen die die film mooi vonden deze ook zeker zullen waarderen. Echt hardcore serieuze science fiction voor de liefhebber.
We hebben ook een mooi Aziatisch programma met een nieuwe Miike Takashi Yakuza Apocalypse. Het knotsgekke Love and Peace van Sion Sono, een van de 5 films welke hij vorig jaar heeft gemaakt. Over een sukkelige kantoorklerk, die een klein schildpadje door het toilet spoelt. De schildpad komt op een plek waar die een drankje krijgt waardoor die magische krachten krijgt. Deze krachten slaan dan weer over op die sukkelige kantoorklerk en deze wordt zo een rockster. De film is eigenlijk behoorlijk van de pot gerukt, maar daardoor ook weer heel leuk, heel onderhoudend en ook heel warm. Een film die dat niet heeft is I Am a Hero, ook met een sukkelige hoofdrol.
Deze heeft toch bij het SXSW Festival een publieksprijs gewonnen?
Klopt, deze had daar de publieksprijs gewonnen bij de Midnight showing. Het is ook zeker een film om hier niet over te slaan. Er breekt een virus uit waardoor een groot deel van de bevolking in zombies verandert. Hij komt met zijn love interest in een winkelcentrum terecht waar een bloederige shout out ontstaat, die ik sinds Brain Dead niet meer gezien heb. Het einde is echt absoluut over de top en bloederig een echte aanrader.
Verder hebben we nog twee Aziatische films, de Koreaanse Veteran, een superieure actie komedie welke een grote hit was in Korea. En ik kan je zeggen, ik zie er heel veel en veel zijn echt teleurstellend. Veteran daar en tegen is gewoon vanaf de allereerste scéne direct raak en davert gewoon 2 uur door.
En dit is ook meteen de publiekspremière, dus het publiek staat meteen wat te wachten?
Ja inderdaad, we beginnen meteen met een knal. De laatste Aziatische film is The Tag Along, een Taiwanese film over mensen die verdwijnen in een stadje bij een berg. Men denkt dat er geesten zijn in de bergen die mensen opnemen. En in een cruciale rol is een berggeest die als jong meisje is vermomd dat met bergwandelaars meetrekt. Dit is gebaseerd op een werkelijke mythe, waarbij een meisje op televisie beelden is gezien. Men zag een klein meisje achter een groep wandelaars aan lopen en in Taiwan geloofde men dat dat meisje de berggeest was. Dit is iets van ongeveer 10 jaar geleden en dus echt gebeurd. Dit is een mooie subtiele film dat langzaam zijn geheim prijs geeft. Heel mooi hoe het die mythe en bijgeloof combineert met het hedendaagse Taiwan. Twee hoofdpersonen leiden een druk bestaan met alle problemen die bewoners nu ook hebben zoals lange werkuren, werkloosheid en weinig tijd voor privé dingen en sociale druk. Ook zie je dingen als een oude man die vuurwerk afsteekt om goden tevreden te stemmen zodat de mensen die verdwenen zijn weer terug komen. Die twee dingen worden op een hele mooie manier met elkaar vermengd, een film die er heel mooi uitziet.
Ik was sowieso benieuwd naar deze film vanwege The Forest, welke over een bos ging waar mensen naar toe gaan om zelfmoord te plegen. Het jammere bij die film was dat het verhaal te weinig aandacht voor de personages had en de ontwikkeling van het verhaal.
Bij De Tag a Long concentreert het verhaal zich heel lang op de hoofdpersoon, wie nog bij zijn schoonmoeder woont en eigenlijk wilt trouwen. Maar zijn liefde houdt dit af mede door de sociale druk. De film heeft meerdere thema’s, van sociaal drama tot love story tot mythisch spookverhaal, die allemaal de aandacht krijgen.
Hij staat ook op mijn to watch lijstje, welke zoals elk jaar weer behoorlijk uitpuilt
Dit jaar ook weer the Night of Terror en nou is mij ter oren gekomen dat er wat gaat veranderen wat betreft organisatie. (Het interview vond plaats voor de officiële mededeling)
Jan Doense gaat het stokje overdragen en gaat stoppen met The Night of Terror. Dit jaar zal een overgangsjaar zijn, waarbij hij ook zijn opvolger zal presenteren. Hij heeft na heel veel jaar besloten om te stoppen als presentator van the Night of Terror. Je zal het hem zelf moeten vragen wat precies zijn redenen zijn, maar het heeft er deels mee te maken dat hij het al heel lang doet, hij is nu ook druk met het produceren van films. Zijn belangstelling is daarom ook een beetje verlegd naar een ander deel van het film gebeuren en hij vond het ook tijd om het stokje ook over te geven. Zijn opvolger is een van onze programmeurs, Absaline Hehakaya, die vorig jaar als programmeur bij Imagine is begonnen. Het leuke is dat zij het ook heel leuk vindt om te doen. En het is ook heel leuk, omdat zij de andere kant van het spectrum van Imagine vertegenwoordigd en een hele brede belangstelling voor alles wat met fantastische film te maken heeft. Jan heeft natuurlijk ook een brede smaak maar komt zelf echt uit de horrorhoek. Plus een vrouw voor de zaal en zij heeft zoiets van zo kom maar op.
Ik heb haar vorig jaar aan het einde van het Festival gesproken en ik ben benieuwd hoe zij het gaat doen en zich zal houden tijdens de roerige avond. De avond waarbij Jan, die toch het gezicht is/was, het toch ook niet altijd makkelijk heeft gehad.
Jan is er dit keer ook nog bij, dus het is een vertrek van de oude presentator en de introductie van de nieuwe.
Jan is toch echt het gezicht van The Night of Terror, hetgeen waar Imagine uiteindelijk uit ontstaan is, dus het is wel even een stap.
Hij was natuurlijk wel al een tijd gestopt geweest en er zijn ook jaren geweest dat er geen Night of Terror was tot hij weer terug keerde. Hij is er dus niet geheel mee getrouwd geweest, maar hij is en zal altijd wel ergens betrokken blijven bij het festival. Ik spreek hem graag en vaak genoeg en vraag hem nog vaak naar zijn mening ergens over. Hij blijft natuurlijk iemand met een grote passie voor dit soort cinema. Het leuke is nu wel dat hij in de positie komt van “he, ik wil naar Imagine om dit of dat te zien en dat moet ik allemaal inhalen” en dat was vroeger niet, want toen had hij altijd alles al gezien. Hij doet nu andere dingen, maar dat verandert niet zijn passie die hij voor de fantastische film heeft.
Deze passie zie je ook terug in de films welke hij nu produceert.
Wat betreft verandering dat zie je dit jaar ook terug in de website. Vanwaar de vernieuwing en hoe is dat zo in zijn werk gegaan? Het is toch altijd pittig zo’n verandering in de aanloop voor dat het evenement begint?
Wat betreft de website: die was verouderd, kon bepaalde content niet aan en kon ook niet de slag maken van desktop naar tablet of smartphone.
Hij is niet in de aanloop opgezet, hoor, daar zijn we al sinds vorige zomer mee bezig. Het is alleen een enorme hoeveelheid puzzelwerk voordat alles is zoals we het willen hebben.
Het is nu jouw vierde jaar als artistiek directeur, ga je hier nog tien jaar aan vastknopen?
Nou we hebben net de plannen gemaakt voor de komende kunstplan periode van 2017-2020 en daar hebben we behoorlijk gedetailleerde plannen voor gemaakt. En kijk ik heel erg naar uit naar al die jaren, ik kijk vooral uit naar dit jaar. Als ik kijk naar de plannen voor 2017, 2018 en 2019, dat is allemaal heel concreet en daar heb ik sowieso zo veel zin in dat ik denk dat ik voorlopig nog wel goed zit. Tien jaar weet ik niet, dat is wel heel ver om daarover na te denken, maar de komende jaren zeker. Ik ben eigenlijk ook verbaasd dat het alweer vier jaar is, het voelt eigenlijk alsof ik net begonnen ben. Ik weet niet of het goed of slecht is, maar ik zit hier nog wel even goed.
Ik volg nu ook vier jaar het festival op de voet en ik moet zeggen dat ik bij de afgelopen edities op een paar titels na (smaken verschillen natuurlijk) mij bij de meeste goed heb kunnen vermaken en dat ik ook vaak de thema’s sterk terug heb zien komen in de programmering van de films. Ik ben dan zelf ook benieuwd naar de films dit jaar.
Bone Tomahawk is de enige van de films die toevallig al gezien had, die zeker niet slecht was, maar wel 2 zulke verschillende kanten heeft. Met een trage western als eerste helft om te eindigen in een bloederige 2de helft, waarbij je een stevige maag dient te hebben om dit door te komen.
Het is niet de grootste crowdpleaser inderdaad, maar wel een intrigerende titel. Waar ik ineens aan denk is High Rise, een van de belangrijkste films in het thema programma. Deze film van Ben Wheatly speelt zich af midden jaren 70 gebasseerd op de cult roman van J.G. Ballard. Het uitgangspunt, waardoor deze ook perfect past in het thema programma, was om verschillende lagen van de bevolking te spreiden, iets wat in deze film op een drama uitloopt. (wat in Nederland ook in de Bijlmer gebeurd is en op een drama uitliep). Het speelt zich af in één flat gebouw, een fantastische brutalistische flat, welke in werkelijkheid in Noord-Ierland staat. Helemaal bovenin wonen de rijken en onderin de armen en dat draait uit op een enorme oorlog. Daar speelt de architectuur, maar ook de visie van de armen en rijken in één flat dat nivelleert niet, nee het explodeert juist daardoor. Het verschil tussen de architectonische utopie en de brute werkelijkheid zit ook integraal in die film. We doen ook een voorstelling met een inleiding van het platform failed architecture en dat is een Amsterdams platform wat zich bezighoudt met dit soort thematiek. Zij hebben ook een fantastische website waar hele flatgebouwen, complexen of woonwijken op staan die op een ongelofelijke manier van de rails zijn geraakt. Waar makers, architecten en stedenbouwers heel idealistische ideeën bij hadden en die op een drama zijn uitgelopen. Zij zullen bij de 2de voorstelling aan het einde van de 2de week een inleiding verzorgen bij die vertoning.
Er zijn sowieso ook weer een aantal filmmakers die ook langskomen voor een Q&A?
We hebben Agnesca Smogsinsca van the Lure, een van de prijswinnaars bij Sundance dit jaar. We hebben Eric Picoli, de regisseur van Project M. We hebben Doran Paz, één van de twee regisseurs van Jeruzalem, een Israëlische film die we vertonen in samenwerking met de Israël festival (Israëlische filmfestival). Dan hebben we Ben Blane, ook de helft van een regisseurs duo (welke beide broerszijn), waarvan er maar één kan komen en hun hebben Nina Forever gemaakt. En dan ben ik ongetwijfeld nog iemand vergeten en we zijn nog met 2 mensen bezig die wel willen komen, maar dat hangt een beetje van hun schema’s af, maar zodra bevestigd maken we dat direct bekend.
(Ondertussen is ook de regisseur van van Hardcore Henry, Ilya Naishuller bevestigd)