Het gaat soms zo hard op Netflix dat wat vandaag trending is morgen alweer praktisch vergeten wordt. En hoewel er genoeg vergankelijke titels verschijnen op Netflix verdienen sommige films en series het om langer onder de aandacht te blijven. When They See Us is zo een serie. Geschreven en geregiseerd door Ava Duvarney en mede geproduceerd door Oprah Winfrey en om het nog mooier te maken is er er naast de vierdelige serie ook een terugblik met de cast en de 5 mannen om wie het verhaal draait.
Het is voorjaar 1989 in New York, wanneer er op een avond een zwaar gewonde en verkrachte vrouw in Central Park wordt gevonden, besluit een hoge politie functionaris dat het genoeg geweest is. In de strijd tegen geweld tegen vrouwen zullen er in deze zaak daders gepakt moeten worden. Tijdens de avond dat de vrouw gevonden werd waren er ook herrieschoppers opgepakt welke vooral jonge tieners betrof van Afro-Amerikaanse afkomst. Tijdens de verhoren worden een paar van deze jongens in een hoek gedreven waar waar ze bijna niet uit weten te komen. Wanneer een vijfde jongen, die eigenlijk mee was om op zijn vriend te letten, erbij wordt betrokken krijgt de politie het verhaal rond waarbij alle jongeren belastende verklaringen over elkaar hebben getekend. Wanneer het besef komt wat er daadwerkelijk is gebeurd zitten de jongens in de (jeugd)gevangenis. Er volgt een rechtszaak met dramatische gevolgen en een stempel waar de jongens en hun families niet meer vanaf lijken komen.
The Central Park Five werden de jongens destijds genoemd, 5 jongens in de leeftijd van 13 tot 16 welke een vrouwelijke jogger in het park zouden hebben aangevallen en verkracht. Het is iets waar je eigenlijk met je hoofd niet bij kan hoewel dergelijke schrijnende gevallen de afgelopen jaren wel in het nieuws zijn geweest. Het schrijnende in dit geval is dat deze jongens er keihard ingeluisd worden door de politie. Je wordt als kijker al snel meegesleurd in het verhaal waarbij je eigenlijk van de ene in de andere verbazing valt. Het verhaal is behoorlijk heftig, maar de jonge cast levert fantastisch werk af en wordt hierin ook gesteund door de oudere castleden. De opbouw van de serie is duidelijk en laat weinig aan de verbeelding over. We worden meegenomen vanaf de avond van, naar de verhoren, naar de rechtszaak tot het moment dat de jongere allemaal als volwassenen weer op vrije voeten zijn. Nou ja vrij, hoeveel vrijheid kan je genieten wanneer je voor een seksueel misdrijf veroordeeld bent? In de derde aflevering wordt met name 1 persoon gemist, maar dit wordt in de laatste aflevering duidelijk. Jharrel Jerome is de enige acteur welke zowel de jonge als de volwassen versie van zijn karakter speelt en dit zorgt in de slotaflevering voor een tour de force waarvoor deze jonge acteur alle credits verdient. Sowieso wordt er fantastisch geacteerd door de gehele cast waarbij niet alleen de gevolgen voor de jonge tieners, maar ook de gevolgen voorhun families worden duidelijk. Met name de onmacht waarbij men voelt dat ze gefaald hebben hun kinderen te beschermen. Ik heb When They See Us laat zien hoe profilering ook volledig verkeerd uit kan pakken en racisme om de hoek komt kijken met alle gevolgen van dien. Dat er nog een een nabespreking met de cast en de daadwerkelijke hoofdpersonen te zien welke geleid wordt door Oprah Winfrey is een goede afsluiter om het hele verhaal ook een plaats te geven. Dat de jonge cast ook psychisch is begeleid is niet heel verwonderlijk gezien de gebeurtenissen en de rollen die zij hebben moeten spelen. Maar ook bij de oudere cast zal het verhaal zeker niet in de koude kleren hebben gezeten. De opmerking dat gerechtigheid feitelijk niet bestaat is er een die bij mij nog altijd indruk achterlaat, want wat voor de een gerechtigheid kan zijn zal bij een ander nooit zo voelen. When They See Us geeft een groep van vijf onterecht veroordeelden een stem en verteld hun verhaal op een aangrijpende wijze.